Growth Mindset คือทัศนคติที่เชื่อในการพัฒนาความรู้ความสามารถผ่านการเรียนรู้และความพยายามอย่างต่อเนื่อง ซึ่งทัศนคติแบบนี้เป็นขั้วตรงข้ามกับ Fixed Mindset ที่เชื่อว่าความสามารถหรือความฉลาดนั้นเป็นพรสวรรค์ที่มีจำกัด จึงไม่สามารถพัฒนาต่อได้ มุมมองของ Fixed Mindset จึงมักจะทำให้เกิดความกลัวในการริเริ่มอะไรใหม่ ๆ เพราะกลัวความผิดพลาดหรือล้มเหลว ซึ่งต่างกับแนวคิดของ Growth Mindset ที่พร้อมในการเรียนรู้อะไรใหม่ ๆ ตลอดเวลา โดยเฉพาะการทำในสิ่งที่ท้าทาย ทำให้เกิดการพัฒนาตัวเองและองค์กร

เหตุการณ์หนึ่งที่ทำให้แนวคิดเรื่อง Growth Mindset เป็นที่แพร่หลายคือ เรื่องราวการพลิกโฉม Microsoft ซึ่งคุณ Satya Nadella CEO คนปัจจุบันของ Microsoft สามารถเพิ่มมูลค่าบริษัทขึ้นมาได้ 3 เท่าใน 4 ปี ด้วยแรงบันดาลใจจากหนังสือของ Carol S. Dweck ที่ชื่อว่า “Mindset: The New Psychology of Success” โดยที่ Satya Nadella ได้เปลี่ยนแนวความคิดแบบ Know-it-all ไปสู่วัฒนธรรมองค์กรแบบ Learn-it-all เป็นการกระตุ้นให้องค์กรตระหนักว่าความรู้มีได้ไม่มีวันหมด ไม่ใช่เราเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องใด ๆ แล้วจะเพียงพอ หากแต่เราต้องเรียนรู้ไปเรื่อย ๆ ไม่มีที่สิ้นสุด

เนื่องจากการสร้าง Growth Mindset เป็นสิ่งที่สำคัญในการพัฒนาตัวเอง กว่าที่คน ๆ หนึ่งจะประสบความสำเร็จได้ หนทางนั้นไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ แต่ต้องเริ่มต้นที่ความเชื่อและทัศนคติแบบ Growth Mindset ซึ่งจะสร้างได้อย่างไรนั้น ตามมาดูกันค่ะ

1. เริ่มที่ความเชื่อ
การสร้างความเชื่อว่าเราจะทำสิ่งต่าง ๆ ได้ เป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญในการสร้าง Growth Mindset เพราะถ้าเราไม่เชื่อว่าเราทำได้ หรือทีมเราจะทำได้ เราก็จะติดกับดักในความคิดแบบ Fixed Mindset ทำให้ไม่สามารถพัฒนาต่อไปได้

2. ใส่ใจและทุ่มเทอย่างต่อเนื่อง
การฝึกฝนเพื่อพัฒนาตัวเองจะเกิดขึ้นได้เมื่อเราทุ่มเทแรงกายแรงใจโฟกัสไปที่งานนั้น ๆ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งสิ่งนี้เป็นกระบวนการสำคัญในการสร้าง Growth Mindset และการประสบความสำเร็จตามเป้าหมายที่ต้องการ Angela Lee Duckworth นักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Pennsylvania ได้กล่าวไว้ใน TED Talks ของเธอว่า ไม่ใช่ IQ พรสวรรค์หรือต้นทุนชีวิตที่ทำให้คนประสบความสำเร็จ หากแต่เป็นความเพียรพยายาม (Grit) ที่เป็นหัวใจสำคัญของความสำเร็จ

3. เรียนรู้ตลอดเวลา
การเรียนรู้ถือเป็นหัวใจของ Growth Mindset สมองของมนุษย์เรามีการเรียนรู้และเปลี่ยนแปลงเพื่อให้อยู่รอดตลอดชีวิต ซึ่งทำให้คนเราเรียนรู้ได้อย่างไม่มีที่สิ้นสุด สิ่งสำคัญอีกอย่างในการเรียนรู้คือ การมุ่งเป้าไปที่ตัวงานและความสำเร็จของงาน มากกว่าการเรียนรู้ที่เน้นไปที่การแข่งขันกับคนรอบข้าง

4. เลือกงานที่ยาก
ถ้าคุณมีโอกาสเลือก ให้เลือกงานที่ท้าทายไว้ก่อน เพราะงานที่ยากจะดึงศักยภาพของคุณออกมา จุดอ่อนของ Fixed Mindset คือการ Play Safe เพราะกลัวความผิดพลาด การอยู่แต่ในพื้นที่ปลอดภัยด้วยการทำแต่งานที่ง่ายจะทำให้พัฒนาตัวเองได้ยาก ดังนั้นการเลือกงานที่ยากจะทำให้เราพัฒนาตัวเองได้อย่างก้าวกระโดด เพราะเราได้เรียนรู้ความผิดพลาดด้วยตัวเอง ซึ่งนั่นจะทำให้เราเลิกกลัวความล้มเหลว สิ่งนี้เองจะสร้างทัศนคติแบบ Growth Mindset ได้เป็นอย่างดี

5. เปิดใจกับ Feedback 
Feedback ที่ตรงไปตรงมาจะทำให้เราพัฒนาตัวเองได้ดี เพราะทำให้เราได้เรียนรู้จากความผิดพลาดของตัวเอง สิ่งสำคัญคือทัศนคติต่อ Feedback ในทางลบ การเปิดใจต่อคำวิพากษ์วิจารณ์เหล่านั้นจะช่วยเปลี่ยนแปลงความรู้สึกท้อแท้ที่เกิดจากคำติเตียนเหล่านั้น มาเป็นความกระตือรือร้นที่จะเรียนรู้ ปรับปรุงแก้ไข เพื่อให้เกิดการพัฒนาไปอย่างถูกทิศทาง

6. มองหากลยุทธ์ใหม่ ๆ 
ไม่มีกลยุทธ์หรือยุทธวิธีใด ๆ ที่ใช้ได้กับทุกสถานการณ์ การมองหากลยุทธ์และเลือกใช้ยุทธวิธีใหม่ ๆ จึงเป็นเรื่องดีในการพัฒนาตัวเองให้มีความยืดหยุ่น คนที่มี Growth Mindset จะสามารถใช้กลยุทธ์ได้หลากหลายวิธี เพราะมีทัศนคติที่เปิดกว้าง ไม่ปิดกั้นสิ่งใหม่ ๆ

7. เรียนรู้และสร้างแรงบันดาลใจจากความสำเร็จของผู้อื่น
จุดอ่อนของ Fixed Mindset คือความคิดที่ว่าการประสบความสำเร็จของผู้อื่นนั้นบั่นทอนความรู้สึกของตัวเอง การสร้างให้เกิด Growth Mindset คือการมองหาแรงบันดาลใจ (Inspiration) จากคนรอบข้าง ชื่นชม และเรียนรู้จากความสำเร็จของผู้อื่น

ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ ล้วนมีจุดเริ่มต้นจากสิ่งเล็ก ๆ ขอแค่เรามี Growth Mindset เชื่อในตัวเอง เชื่อในศักยภาพที่มีอยู่ และไม่ยอมแพ้ต่ออะไรง่าย ๆ เท่านี้สักวันเราต้องเดินไปถึงเป้าหมายที่ตั้งไว้ได้แน่นอนค่ะ