รวมถึงให้ความสำคัญกับงานและคนในทีมไปพร้อม ๆ กัน ส่วนหัวหน้าคือ ผู้ที่คอยสั่งการและควบคุมลูกน้อง ให้ความสำคัญกับผลงานมากกว่าคนในทีมโดยไม่ได้ให้คำแนะนำที่จะช่วยพัฒนาลูกน้องให้เก่งขึ้น
ด้วยเหตุนี้ “ผู้นำ” จึงถือเป็นตำแหน่งที่มีความสำคัญกับองค์กรเป็นอย่างมาก เพราะผู้นำที่ดีหนึ่งคนสามารถสร้างผลกระทบให้กับผู้คนได้มากมาย และเมื่อพูดถึง “ภาวะความเป็นผู้นำ” ก็สามารถแบ่งออกได้เป็นหลายระดับ ตามเกณฑ์ของความสามารถ และการได้รับความเคารพนับถือจากลูกน้อง ตามแนวคิดของ John C. Maxwell ได้แบ่งภาวะผู้นำออกเป็น 5 ระดับ (5 Levels of Leadership) ได้แก่
- Position Level (ผู้นำโดยตำแหน่ง) คือ ผู้นำที่ได้รับการแต่งตั้ง ลูกน้องเชื่อฟังคำสั่ง เพราะมีตำแหน่งเป็นผู้นำ
- Permission Level (ผู้นำโดยความสัมพันธ์) คือ ผู้นำที่คนชื่นชอบ ลูกน้องทำตามคำสั่ง เพราะสร้างความสัมพันธ์ภายในทีมได้ดี
- Production Level (ผู้นำโดยผลลัพธ์) คือ ผู้นำที่มีผลงานประสบความสำเร็จเป็นที่จับต้องได้ ลูกน้องยอมรับและเชื่อฟัง เพราะเชื่อมั่นในความสามารถของผู้นำ
- People Development Level (ผู้นำโดยการสร้างคน) คือ ผู้นำที่เน้นผลักดันศักยภาพและความสามารถของคนในทีมอย่างเต็มที่ ช่วยพัฒนาลูกน้องให้เติบโตจนเป็นผู้นำในอนาคตได้
- Pinnacle Level (ผู้นำโดยความเคารพนับถือ) คือ ผู้นำที่ได้รับความเคารพรักและศรัทธาจากลูกน้อง โดยเป็นที่ยอมรับทั้งจากความรู้ความสามารถ ผลงานอันเป็นที่ประจักษ์ และการมีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน เป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่ผู้อื่น ผู้นำในระดับนี้จึงถือเป็นระดับสูงสุดของภาวะผู้นำ
แล้วตอนนี้คุณคิดว่าตัวเองเป็นผู้นำในระดับใด?
ถ้าพอจะประเมินตัวเองได้แล้วว่าตอนนี้เราอยู่ในเลเวลไหนจากภาวะผู้นำทั้ง 5 ระดับ ลองมาดูวิธีการอัพระดับภาวะผู้นำไปสู่เลเวลที่สูงขึ้นกันดีกว่า...
การพัฒนาจากระดับที่ 1 ไประดับที่ 2 (ผู้นำโดยความสัมพันธ์)
ควรเริ่มต้นจากการพัฒนาความฉลาดทางด้านอารมณ์ เปิดใจรับฟัง และทำความเข้าใจคนอื่นมากขึ้น เพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีภายในทีม
การพัฒนาจากระดับที่ 2 ไประดับที่ 3 (ผู้นำโดยผลลัพธ์)
ควรมีการสื่อสารวิสัยทัศน์ ทิศทางการทำงาน และมอบหมายงานอย่างชัดเจน รวมถึงควรพัฒนาทักษะเรื่องการบริหารงาน บริหารเวลา และบริหารคนให้มีประสิทธิภาพ
การพัฒนาจากระดับที่ 3 ไประดับที่ 4 (ผู้นำโดยการสร้างคน)
ควรเรียนรู้วิธีการให้คำปรึกษา (coaching) และพัฒนาคนในทีม โดยต้องเชื่อมั่นในตัวลูกน้องและกล้ามอบหมายงานที่ท้าทายมากขึ้นเพื่อดึงศักยภาพของเขาออกมาให้ได้มากที่สุด
การพัฒนาจากระดับที่ 4 ไประดับที่ 5 (ผู้นำโดยความเคารพนับถือ)
ในการก้าวสู่ขั้นสุดท้ายของการเป็นผู้นำที่ได้รับการยอมรับให้เป็นแบบอย่างของคนทั่วไป คุณต้องสามารถวางแผนภาพใหญ่ของงานได้อย่างครอบคลุม คอยติดตามผลงานและคนในทีม รวมถึงสังเกตความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ รอบตัวอยู่เสมอ ซึ่งหากทำเช่นนี้ต่อไปเรื่อย ๆ คุณก็จะได้รับการยอมรับนับถือจากลูกน้องในที่สุด
แม้ว่าใคร ๆ ก็สามารถเป็นผู้นำที่มีลูกน้องได้ แต่ก็ใช่ว่าจะสามารถเป็นผู้นำที่ดีหรือผู้นำที่เป็น “ต้นแบบ” ให้คนอื่นได้จริง ๆ เพราะเมื่อลองพิจารณาองค์ประกอบของผู้นำอย่างลึกซึ้งแล้ว จะเห็นได้ว่าแบ่งออกเป็นหลายชั้นหลายระดับตามความสามารถและทักษะการสร้างความสัมพันธ์กับคนในทีม
หลายคนเป็นผู้นำที่ “เก่งงาน” แต่ไม่ “เก่งคน” ทำให้การนำทีมมีปัญหา ในขณะที่บางคนอาจ “เก่งคน” แต่ไม่ “เก่งงาน” ก็อาจทำให้ลูกน้องไม่มีความเชื่อมั่นเช่นกัน
การก้าวไปสู่การเป็น “ผู้นำต้นแบบ” ที่สามารถสร้างแรงบันดาลใจให้แก่คนทั่วไปได้ จึงต้องอาศัยทั้งความเก่งในการทำงาน และความเก่งในการสร้างคน ให้ทีมรู้สึกว่าตัวเขาเองมีคุณค่าและศักยภาพ เช่นเดียวกับงานที่ทำ ซึ่งสุดท้ายแล้วสิ่งเหล่านั้นก็จะสะท้อนกลับมาเป็นความเชื่อมั่นศรัทธาในตัวผู้นำที่เปรียบเสมือน Role Model ที่น่าเอาเป็นแบบอย่างในการใช้ชีวิตนั่นเอง
_________________________
อ้างอิงจาก https://www.leaders.com/articles/leadership/5-levels-of-leadership/
